Antioxidanten spelen een belangrijke rol in het behoud van de gezondheid van zowel ons als die van onze paarden. Deze stoffen strijden tegen de schadelijke effecten van vrije radicalen, die bijdragen aan het verouderingsproces en de ontwikkeling van diverse ziekten. Wat zijn antioxidanten precies, hoe werken ze, en waarom zijn ze zo belangrijk voor ons? In dit artikel duiken we dieper in de wereld van antioxidanten, hun werking en in welke voedingsmiddelen ze te vinden zijn.

Wat zijn antioxidanten?

Antioxidanten zijn voedingsstoffen, zoals bepaalde vitamines en mineralen, die belangrijk zijn voor de gezondheid. Ze beschermen het lichaam tegen de schadelijke effecten van vrije radicalen. Vrije radicalen zijn agressieve moleculen die ontstaan tijdens oxidatie processen in het lichaam. Hoewel vrije radicalen ook nuttige functies hebben, zoals het onschadelijk maken van indringers, kunnen ze in te grote hoeveelheden schade aanrichten. Antioxidanten neutraliseren deze vrije radicalen en voorkomen zo dat ze het lichaam beschadigen. De term ‘antioxidant’ is een verzamelnaam, net zoals ‘medicijnen’, omdat elke antioxidant zijn eigen specifieke werking heeft. Antioxidanten komen voor in voeding, maar zijn ook verkrijgbaar als supplement. Voorbeelden van antioxidanten zijn vitamine C, vitamine E, selenium en bèta-caroteen, koper, zink, co-enzym Q10 en OPC.

Vrije radicalen

Het lichaam produceert zelf vrije radicalen. Dit is goed want vrije radicalen helpen het immuunsysteem verkeerde bacteriën te doden of melkzuur op te ruimen. Als reactie op externe factoren zoals fanatiek sporten, stress, vervuiling of UV-straling produceert het lichaam extra vrije radicalen. Een overmaat aan vrije radicalen kan leiden tot oxidatieve stress, wat de cellen en weefsel kan beschadigen. Het teveel aan vrije radicalen speelt een belangrijke rol in de ontwikkeling van chronische aandoeningen zoals bijvoorbeeld hoef- of spierbevangenheid, huidallergie, vaatziekten of luchtwegklachten en tasten het immuunsysteem aan. Antioxidanten neutraliseren de vrije radicalen en beschermen de gezonde cellen en weefsels tegen overtollige vrije radicalen.

Maakt je paard zelf niet voldoende antioxidanten aan?

Een gezond paard in natuurlijke leefomstandigheden zal voldoende antioxidanten aanmaken. In Nederland en België worden paarden echter nauwelijks meer echt natuurlijk gehouden en er is meer lucht- en bodemvervuiling aanwezig. Daarnaast vragen wij veel meer van onze paarden. Training, wedstrijden en verhuizingen of transport zorgen ook voor extra aanmaak van vrije radicalen.

Natuurlijke bronnen van antioxidanten voor je paard

• Vers gras – Vers gras zit boordevol vitamine E, een krachtige antioxidant. Als je paard in de zomer iedere dag op de wei komt zal hij niet snel een tekort aan vitamine E ontwikkelen. Let wel, in de winter of op een schrale weide krijgt je paard minder vitamine E binnen.
• Groente of fruit – Er zijn bepaalde groentes en fruit die veel antioxidanten bevatten en in kleine hoeveelheden als gezonde snack aan paarden gevoerd kunnen worden:
  – Wortelen (bètacaroteen)
  – Appels (vitamine C)
  – Bosbessen (flavonoïden en vitamine C)
• Kruiden – Ook kruiden kunnen antioxidanten bevatten:
  – Rozenbottels (vitamine C)
  – Kurkuma (bevat de zeer krachtige antioxidant curcumine)

Antioxidanten in voer en supplementen

In sommige paardenvoeders en supplementen worden ook antioxidanten toegevoegd. Let dan wel op het volgende:

• Kwaliteit van de ingrediënten – Kies voor hoogwaardige, zuivere ingrediënten. Synthetische varianten zijn vaak minder goed opneembaar.
• Dosering – Meer is niet altijd beter
• Combinaties – Let op mogelijke interacties tussen verschillende antioxidanten en andere voedingsstoffen. Selenium en vitamine E vullen elkaar bijvoorbeeld goed aan.
• Specifieke behoefte – Houd rekening met de individuele behoeften van je paard, zoals leeftijd, gezondheid en prestatieniveau. Jonge, drachtige of presterende paarden kunnen andere behoeften hebben.

Antioxidanten voor je paard – wetenschappelijk onderzoek

Dietary Supplements of Vitamins E, C, and β-Carotene to Reduce Oxidative Stress in Horses: An Overview
Antioxidants and your horse
Oral vitamin E supplementation on oxidative stress, vitamin and antioxidant status in intensely exercised horses
The effect of oxidative stress during exercise in the horse

Visolie is een supplement dat steeds vaker wordt toegevoegd aan het dieet van paarden. En dat is niet voor niets want de essentiële omega-3 vetzuren in deze olie, te weten EPA (eicosapentaeenzuur) en DHA (docosahexaeenzuur), bieden tal van gezondheidsvoordelen. Op deze pagina lees je alles over visolie voor je paard, wat het doet en welke soorten er zijn.

Essentiele vetzuren

Essentiële omega-3 vetzuren spelen een cruciale rol in het ondersteunen van de algehele gezondheid van paarden. Het draagt bij aan een gezonde huid, vacht, gewrichten en immuunsysteem. Daarnaast kan het ontstekingsreacties verminderen, wat vooral voordelig is voor paarden met artritis of andere ontstekingsgerelateerde aandoeningen. Deze vetzuren worden essentieel genoemd omdat je paard deze zelf niet kan aanmaken maar via zijn voeding moet binnen krijgen.

Waarom zou je kiezen voor een olie op basis van vis?

Allereerst biedt het ontzettend veel voordelen voor je paard. Dit komt omdat de essentiële vetzuren op celniveau werken dus door het gehele lichaam van je paard. Om je een beeld te geven: Je paard bestaat uit meer dan 100 biljoen cellen en al deze cellen voeren samen de functies van het paardenlichaam uit en vormen zo het paard. Al deze cellen hebben een membraan, dit is de vlies om de cel. Het celmembraan of de vlies om de cel bestaat voor een groot deel uit omega-3 vetzuren.

Deze vetzuren zorgen ervoor dat de celwand flexibel is waardoor de stofwisseling beter verloopt. Zo kan de cel eenvoudig afvalstoffen afvoeren en voedingsstoffen openen. Op het moment dat het paardenlichaam een tekort heeft aan omega-3 of juist een teveel aan omega-6 functioneert het celmembraan niet meer optimaal. De cel kan de afvalstoffen niet meer goed afvoeren en voedingsstoffen niet meer goed opnemen en dit kan een diversiteit aan (vage) klachten veroorzaken.

Wat zijn de voordelen?

• Ontstekingsremmend
• Verhoogt de weerstand & de algehele gezondheid
• Versnelt het herstel na zware training en inspanning
• Ondersteund bij artrose en arthritis
• Helpt bij luchtwegaandoeningen zoals COPD/RAO of inflammatoire aandoeningen
• Goede aanvulling op het rantsoen bij Cushing, PSSM, insuline resistentie of zomereczeem 
• Draagt bij aan een goede ontwikkeling van ogen en hersenen bij veulens
• Verlaagd de cortisol spiegel (stress hormoon)
• Betere kwaliteit sperma en hoger aantal zaadcellen bij (dek)hengsten
• Positieve effecten op de levensvatbaarheid en beweeglijkheid van het sperma bij diepvries sperma
• Veulens van merries die omega-3 uit visolie tijdens de dracht kregen hebben een sterker immuunsysteem

Welke olie kies je voor je paard?

Er zijn inmiddels aardig wat verschillende soorten visolie op de markt voor je paard en het verschil in prijs en kwaliteit is enorm. Waar kun je het beste op letten?

• Kies voor olie van wilde vis en niet van gekweekte vis. Kweekvis wordt anders gevoed, bevat soms (resten van) medicijnen en bevat een veel lager percentage omega-3 vetzuren.
• Kies voor food quality of humane kwaliteit olie. Voor Balanstri gebruiken wij alleen food kwaliteit olie, dus olie die jij en ik ook mogen nemen.
  Zo weten we zeker dat je paard een hele zuivere olie krijgt zonder zware metalen of andere verontreinigingen. Goedkopere olie is vaak feed kwaliteit en is dus veel minder zuiver.

Omega-3 visolie, levertraan of zalmolie?

Er zijn verschillende soorten olie van vis op de markt. Zo is er de populaire zalmolie, vaak goedkoop en roze van kleur, levertraan olie en omega-3 visolie. Alhoewel het alledrie afkomstig zijn van vissen, zijn het wel heel verschillende oliën met verschillende eigenschappen. Hoe kies je de beste variant voor je paarden?

• Zalmolie – Ongeveer 95% van de zalmolie op de Nederlandse markt is afkomstig van gekweekte zalm. Deze vissen worden op grote schaal gekweekt om aan de vraag naar zalm en zalmolie te voldoen.
  Olie van gekweekte zalm bevat veel minder omega-3 vetzuren omdat zalm in kweekbassins gevoerd worden met soja en mais. Daarnaast leven de vissen dicht op elkaar en is het gebruik van antibiotica en medicatie nodig om vissterfte en om zee- en visluis te voorkomen. Kweekzalm is van nature grijs omdat hun dieet geen astaxanthine bevat. Omdat wij als consument een mooie roze kleur willen voegen fabrikanten een synthetische vorm van astaxanthine toe, gemaakt van petroleum. Zalmolie van gekweekte zalm kan dus restanten van medicatie, antibiotica en synthetische stoffen bevatten. 
• Levertraan olie – Levertraan is een olie uit de lever van kabeljauw en andere vissen uit de kabeljauw familie. Levertraan werd en wordt voornamelijk gebruikt vanwege de gehaltes aan vitamine A en vitamine D. Daarnaast bevat levertraan ook de omega3 vetzuren EPA en DHA, deze zijn vaak lager als in de omega-3 visolie. Levertraan staat erom bekend sterker te ruiken en een uitgesproken smaak te hebben. Omega-3 visolie is vaak verwerkt om de geur en smaak te minimaliseren.
• Omega-3 visolie – Deze olie wordt gewonnen uit de weefsels van vette vis, zoals zalm, makreel, haring, sardines en ansjovis. Het bevat grote hoeveelheden omega-3-vetzuren, met name EPA (eicosapentaeenzuur) en DHA (docosahexaeenzuur). De meeste omega-3 olie bevat geen dierlijke eiwitten meer.

Voor Balanstri maken we gebruik van omega-3 visolie. We zijn lang op zoek geweest naar een goede olie die vers én duurzaam is. Een olie waarbij er geen nadelige effecten zijn voor het milieu, de oceanen of lokale bevolking. Geen olie van gekweekte vissen maar van wilde vis die diep in de arctische wateren rond IJsland zwemt. Een olie die gemaakt is van filet-snijresten die overblijven nadat de filet voor de supermarkten en restaurants eraf gehaald is en dus duurzaam. Bovendien gebruiken wij humane kwaliteit olie, dat wil zeggen dat deze gezuiverd is volgens de strikte kwaliteitsnormen van de EU en geen verontreinigingen of zware metalen bevat en geschikt is voor mensen.

Wanneer en hoe te voeren?

Het beste moment om een supplement toe te voegen aan het dieet van je paard is tijdens het voeren, of dit in de ochtend of avond is maakt niet uit. De hoeveelheid olie is afhankelijk van het gewicht en de behoeften van je paard en natuurlijk het percentage EPA en DHA in de olie. Voor Balanstri adviseren we 6 ml per 100 kilo lichaamsgewicht voor een gezond paard zonder klachten. Een paard van 500 kilo heeft voldoende aan 30 ml Balanstri per dag. Heeft je paard last van jeuk, artrose, stijfheid, verminderde weerstand of heeft het een zware training of wedstrijd gehad? Dan kun je de dosis probleemloos verdubbelen, je paard zal je dankbaar zijn!

Kan je paard last krijgen van bijwerkingen?

Als je voor een goede kwaliteit olie kiest én je bewaart deze zorgvuldig dan zijn er geen bijwerkingen. Wel kan je paard moeten wennen aan de geur of de smaak. Ook kan het een enkele keer voorkomen dat de mest wat dunner is als je teveel olie geeft aan een paard wat nog nooit eerder olie heeft gehad. De omega-3 olie van Balanstri bevat geen allergene stoffen. De olie is gezuiverd en bevat geen eiwitten. 

Hoe lang duurt het voordat je effect ziet of merkt?

Dit is afhankelijk van het soort olie, het percentage EPA en DHA, de dagelijkse dosering én de omega-3/omega-9 balans van je paard.
Voor Balanstri geven we aan dat je binnen 2 tot 6 weken effect moet gaan zien. De Balanstri supplementen zijn geheel natuurlijk en het duurt even voordat de omega-3 vetzuren hun werk gaan doen. Over het algemeen is de verbetering van de vacht en een mooie glans een van de eerste dingen die je zult zien. Ook bij stijve paarden kun je sneller een verbetering verwachten.

Hoe kun je de olie het beste bewaren op stal?

Visolie is extreem kwetsbaar. Komt de olie in aanmerking met zuurstof en/of licht dan zal het snel ranzig worden of oxideren. In ranzige olie zijn de vetzuren aangetast en worden slechter opgenomen. Het geven van een geoxideerde of ranzige olie kan zelfs slecht zijn voor je paard! Balanstri bevat naast visolie ook olijfolie, dit beschermt de kwetsbare vetzuren tegen oxidatie. Wel adviseren we om Balanstri koel en donker te bewaren, bij voorkeur in een koelkast. Lukt dit niet? Zorg dan dat je de fles opbergt in een voerton of (zadel)kast of in ieder geval niet in direct zonlicht.

Waarom olie op basis van vis in plaats van plantaardige alternatieven voor paarden?

De reden dat we olie op basis van vis gebruiken in plaats van plantaardige oliën als basis voor onze Omega-3 olie is heel eenvoudig. Plantaardige oliën bevatten alleen het omega-3 vetzuur alfalinoleenzuur (ALA) en niet de essentiële vetzuren EPA en DHA. Je paard moet zelf ALA omzetten naar de werkzame vetzuren DHA en EPA. Deze omzetten is niet efficiënt, er wordt slechts 3% tot 7% omgezet. De rest van de olie wordt verwerkt als extra vet. Balanstri bevat EPA en DHA in de juiste verhouding en het paard hoeft dus niets zelf om te zetten waardoor Balanstri een stuk sneller en efficiënter werkt. Daarnaast voer je verhoudingsgewijs minder en is het dus nog een goedkoper ook.

• Zonnebloemolie bevat alleen maar omega-6 en geen omega-3 vetzuren. Dit betekend dat het ontstekingen kan bevorderen en de opname van ontstekingsremmende omega-3 vetzuren kan bemoeilijken.
• Algenolie is een goed alternatief maar bevat vooral DHA en (bijna) geen EPA. Daarnaast is het een erg duur alternatief.
• Lijnzaadolie is de meest bekende omega-3 olie in de paardenwereld. Echter zul je veel meer olie moeten geven om hetzelfde effect te verkrijgen met een risico op vervetting van je paard

Er zijn op de wereld 35 soorten brandnetels, in Nederland hebben we slechts 2 soorten: de grote brandnetel of Urtica dioica en de kleine brandnetel ofwel de Urtica urens. De grote brandnetel is meerjarig, kan bijna 3 meter hoog worden en heeft een sterk vertakte wortelstok die ondiep groeit en zich wijd kan verbreiden. In paardeweides komt vooral voor op de plek maar gemest wordt, de plant groeit namelijk goed op stikstofrijke grond. De kleine brandnetel is eenjarig en wordt niet hoger dan 60 centimeter. 

Brandnetels, onkruid of superkruid?

Brandnetels worden al eeuwenlang gebruikt vanwege hun geneeskrachtige eigenschappen. Hoewel ze vaak als onkruid of als een vervelende plant worden gezien vanwege de kleine brandhaartjes die op de bladen en stengel zitten, bieden brandnetels talloze voordelen voor de gezondheid van zowel mensen als dieren. Voor paarden kunnen brandnetels ook een waardevolle toevoeging aan het rantsoen zijn. In dit artikel lees je alles over de werking van brandnetels voor paarden, de combinatie met kurkuma en hoe je zelf brandnetels kunt knippen en drogen. Brandnetels zijn rijk aan voedingsstoffen zoals:

• Vitamines: A, C, K
• Mineralen: IJzer, calcium, magnesium en silicium
• Antioxidanten en flavonoïden
• Essentiële aminozuren

Wat doen brandnetels voor je paard?

Verdere voordelen van brandnetel en brandnetel extract zijn:

1. Brandnetels zitten vol antioxidanten – Dit zijn stoffen die gezonde cellen en weefsels in het lichaam beschermen tegen vrije radicalen. Schade veroorzaakt door vrije radicalen houdt verband met veroudering, evenals met kanker en andere schadelijke ziekten. Studies tonen aan dat brandnetel extract het aantal antioxidanten in het bloed kan verhogen.
2. Ondersteuning van de bloedsomloop – Brandnetel bevat ijzer en chlorofyl. IJzer ondersteunt de aanmaak van rode bloedcellen. De chlorofyl geeft de plant zijn groene kleur geeft en is het plantaardige equivalent van hemoglobine, de stof die in het bloed is betrokken bij het zuurstoftransport via de rode bloedplaatjes.
3. Stimuleert de stofwisseling – Brandnetels kunnen bijdragen aan een gezonde spijsvertering en de nieren ondersteunen in het afvoeren van gifstoffen.
4. Gezonde vacht en hoeven – De aanwezige mineralen dragen bij aan een glanzende vacht en sterke hoeven.

Zelf brandnetels knippen en drogen voor je paard?

Het is heel makkelijk om zelf brandnetels te prepareren voor je paard als je onderstaande stappen volgt:

Knippen: Gebruik handschoenen en een schaar om brandnetels te knippen. Je kunt het beste voor jonge, gezonde planten kiezen. Mijdt in ieder geval brandnetels langs (drukke) wegen of in drukbezochte gebieden. De planten nemen namelijk eenvoudig zware metalen en andere vervuiling uit de lucht en bodem op. Daarnaast doen honden graag hun plasjes over brandnetels.
Drogen: Hang de brandnetels op een droge en goed geventileerde plek. Zodra ze goed gedroogd zijn prikken ze niet meer en kun je ze makkelijk verkruimelen.
Voeren: Je kunt gedroogde brandnetels mengen door het voer of los aanbieden. De meeste paarden vinden brandnetel erg smakelijk!

Liever zelf geen brandnetels knippen en drogen? Gedroogde brandnetels zijn goed verkrijgbaar. Let wel op dat je kiest voor een product dat geschikt is voor menselijke consumptie dan weet je zeker dat je de beste kwaliteit hebt.

Liever vloeibare brandnetel?

In plaats van gedroogde brandnetel kiezen veel mensen voor een extract van brandnetel. Bij een extract worden de actieve bestanddelen uit de plant geconcentreerd in vloeibare vorm. Dit zorgt ervoor dat het supplement krachtiger is en makkelijker wordt opgenomen door het je paard. Vloeibare extracten passeren sneller de darmen en komen directer in de bloedbaan terecht, waardoor ze effectiever zijn. Balanstri Enhance bevat brandnetel extract en krachtige kurkuma.

Conclusie

Brandnetels zijn een waardevolle toevoeging aan het dieet van je paard. Ze ondersteunen de bloedsomloop, werken ontstekingsremmend en bevorderen een gezonde stofwisseling. In combinatie met kurkuma kunnen ze een krachtig supplement vormen ter ondersteuning van gewrichten en algemene gezondheid. Of je nu kiest voor een supplement met brandnetel of zelf brandnetels droogt, het toevoegen van deze plant aan het dieet van je paard kan veel voordelen bieden!

Artrose bij paarden: wat je moet weten?

Stel, je paard beweegt al een tijdje wat lastiger en na onderzoek stelt de dierenarts artrose vast. Dat is even heel hard slikken! Artrose is een chronische aandoening die niet te genezen is maar met het juiste management en goede ondersteuning kun je je paard wel helpen zich goed te voelen.

Wat is artrose?

Artrose is een veelvoorkomende aandoening bij paarden. Het is een degeneratieve gewrichtsaandoening waarbij het kraakbeen in de gewrichten wordt aangetast. Het gewricht bestaat uit twee botten die omhuld zijn door een laagje kraakbeen met daartussen gewrichtsvloeistof. Bij paarden met artrose gaat de kwaliteit van het kraakbeen achteruit, waardoor deze laag dunner wordt en beschadigingen ontstaan. In ernstige gevallen kan het kraakbeen zelfs gedeeltelijk verdwijnen, waardoor het gewricht minder goed kan bewegen en schokken kan verdragen.

Artrose kan in het hele lichaam van het paard voorkomen, maar de meest voorkomende plaatsen zijn vaak de benen, de hals, de rug of het si-gewricht. Om artrose vast te stellen is een onderzoek van de dierenarts en röntgenopnames nodig. Het is belangrijk om artrose tijdig te herkennen en te behandelen, zodat het paard zo min mogelijk last heeft van de aandoening en comfortabel kan blijven bewegen.

Oorzaken van artrose bij paarden

Artrose kan bij paarden door verschillende factoren worden veroorzaakt:

• Overbelasting Intensieve training of zware arbeid kan leiden tot slijtage van het gewrichtskraakbeen.
• Afwijkende beenstand Een incorrecte beenstand kan extra druk op bepaalde gewrichten uitoefenen, wat slijtage versnelt.
• Gewrichtsinfecties Infecties kunnen het kraakbeen beschadigen en bijdragen aan de ontwikkeling van artrose.
• Ouderdom Naarmate paarden ouder worden, neemt de kans op natuurlijke slijtage van de gewrichten toe. Oudere paarden zijn ook sneller overbelast en herstellen langzamer.
• Trauma Letsel, zoals breuken of verstuikingen, kan leiden tot beschadiging van het kraakbeen en de ontwikkeling van artrose.
• Overgewicht Extra gewicht betekend ook een extra belasting op de gewrichten

Hoe herken je artrose?

De symptomen van artrose variëren en paarden zijn goed in het verbergen van pijn. Toch zijn er wel wat signalen waar je op kunt letten:

• Kreupelheid Het paard met artrose in de benen of rug vertoont onregelmatigheden in de beweging.
• Stijfheid Vooral merkbaar na rustperiodes of als het paard uit de stal komt; het paard heeft moeite om soepel te bewegen.
• Verminderde prestaties Het paard toont onwil om te bewegen.
• Buigen of strekken Als de artrose in de hals zit kan het paard moeite hebben met het buigen of strekken van de hals
• Zwelling: Soms is er een zichtbare zwelling rond het aangetaste gewricht.

Diagnose

Let op, artrose kan alleen vastgesteld worden door een dierenarts! Een nauwkeurige diagnose omvat:

• Klinisch onderzoek: Een dierenarts observeert het paard in beweging en palpeert de gewrichten op zoek naar pijnpunten of zwellingen.
• Beeldvorming: Röntgenfoto’s, echografie of MRI-scans kunnen worden gebruikt om de mate van kraakbeenschade en botveranderingen te beoordelen.
• Gewrichtspunctie: Het analyseren van gewrichtsvloeistof kan helpen bij het uitsluiten van infecties of andere aandoeningen.

Management van een paard met artrose

Artrose is een chronische aandoening waarbij eenmaal opgetreden schade aan het gewrichtskraakbeen niet meer goed zal herstellen. Hoewel genezing niet mogelijk is, kunnen verschillende behandelingen de symptomen verlichten en het ontstekingsproces in en rond het gewricht afremmen. In een vroeg stadium kunnen ontstekingsremmers verlichting bieden, terwijl voedingssupplementen met omega-3 vetzuren, glucosamine en chondroitine en speciaal hoefbeslag mogelijk ondersteuning bieden. Regelmatige en eventueel aangepaste beweging en een gezond gewicht helpen de gewrichten soepel te houden.

Effectief management van artrose bij paarden omvat onder andere:

• Aanpassing van het trainingsregime Lichte, regelmatige beweging helpt de gewrichten soepel te houden zonder overbelasting. Train alleen op goede, verende bodems en vermijd harde ondergronden.
• Gewichtsbeheersing Een gezond gewicht vermindert de belasting van de gewrichten.
• Pijnbestrijding Gebruik in overleg met de dierenarts ontstekingsremmende medicatie zoals NSAID’s om pijn en ontsteking te verminderen.
• Fysiotherapie Therapieën zoals hydrotherapie of massage kunnen de mobiliteit verbeteren en pijn verminderen.
• Aanpassing van het beslag Speciale hoefijzers of correctief beslag kunnen de druk op aangetaste gewrichten verminderen.
• Stamcel therapie Alleen mogelijk bij paarden met lichte tot matige artrose.

Ondersteuning via suppletie

Er zijn bepaalde supplementen die de gezondheid van de gewrichten kunnen ondersteunen. Let bij het voeren van supplementen wel op de kwaliteit.

• Glucosamine en chondroitine Deze stoffen ondersteunen de opbouw en het onderhoud van kraakbeen.
• MSM (Methylsulfonylmethaan) Bekend om zijn ontstekingsremmende eigenschappen en ondersteuning van bindweefsel.
• Hyaluronzuur Helpt bij het behouden van de viscositeit van gewrichtsvloeistof en ondersteunt soepele gewrichtsbewegingen.
• Omega-3 vetzuren EPA en DHA Deze vetzuren hebben ontstekingsremmende effecten en kunnen helpen bij het verminderen van gewrichtsontsteking. Onderzoekers van het Equine Research Centre hebben ontdekt dat omega-3 vetzuren uit visolie nuttig zijn voor de behandeling van artrose en kreupelheden bij paarden.

Is artrose te voorkomen?

Helaas is artrose niet te voorkomen, wel kun je het risico hierop verkleinen. Dit begint met de juiste training, afgestemd op de leeftijd en het niveau van je paard. Bouw de trainingen geleidelijk op om overbelasting te voorkomen. Train alleen op geschikte bodems en geef je paard voldoende vrije beweging.

Naast beweging speelt voeding een belangrijke rol. Een uitgebalanceerd dieet en een gezond gewicht verminderen de druk op de gewrichten en verkleinen het risico op slijtage. Regelmatige controle en verzorging van de hoeven ondersteunen een correcte houding en beweging, wat gewrichtsproblemen kan helpen voorkomen.

Tot slot is het cruciaal om blessures en gewrichtsletsels direct te behandelen. Een snelle en adequate aanpak vergroot de kans op een optimaal herstel en vermindert de kans op blijvende schade die kan leiden tot artrose.

Bronnen:

Managing and treating equine osteoarthritis 

Prevention and Treatment for Arthritis in Horses

Conditioning Arthritic Horses: Do’s and Don’ts

Maisolie voor paarden – de voor- en nadelen

Maisolie wordt gewonnen uit maïskorrels en is een plantaardige olie rijk is aan linolzuur, een type omega-6 vetzuur. De olie wordt veel gebruikt in de voedselindustrie en als kookolie vanwege de neutrale smaak en de lange houdbaarheid.

Voor paarden wordt maisolie vaak als goedkope energiebron ingezet. Het is goedkoop, overal verkrijgbaar en het heeft een zoete smaak die veel paarden lekker vinden. Dit maakt het een populaire energiebron, vooral voor paarden die extra calorieën nodig hebben. Tegenwoordig weten we echter meer over de invloed van vetzuren op de gezondheid van paarden en dat maakt maisolie minder geschikt als olie voor je paard.

Wat doet maisolie voor je paard?

Maisolie wordt door sommige paardeneigenaren nog steeds gebruikt als extra energiebron. De hoge caloriewaarde kan paarden helpen aankomen en geeft je paard meer energie.

Voor endurance- of eventing paarden of paarden die in een andere duursport actief zijn kan maisolie een goede toevoeging zijn aan het rantsoen dankzij een positieve invloed op de glycogeenvoorraad in het bloed en omdat deze olie volledig omzetbaar is in energie.

Doe je echter meer korte, intensieve trainingen met je paard dan is het gebruik van maisolie echt af te raden. Het toevoegen van maisolie resulteert in een verhoogde melkzuurproductie en een hogere hartslag.

Omdat maisolie zo calorierijk is, wordt het soms ingezet voor paarden die moeilijk op gewicht blijven. In theorie kan dit helpen om dunne paarden extra calorieën te geven zonder extra krachtvoer toe te voegen. Echter, er zijn gezondere alternatieven die hetzelfde effect bereiken zonder de negatieve bijwerkingen van een hoog omega-6-gehalte. Een uitgebalanceerde mix van oliën met een beter omega-3-omega-6-profiel is een betere keuze.

Maisolie versus andere soorten olie

Er zijn verschillende andere soorten olie die je als paardeneigenaar kunt overwegen, waaronder lijnzaadolie, visolie en sojaolie. Alhoewel alle olie energie geeft aan je paard is er wel een groot onderling verschil in gezondheidsvoor- en nadelen.

• Lijnzaadolie: Rijk aan het omga-3 vetzuur ALA, moet door paarden wel zelf omgezet worden naar de werkzame vetzuren EPA EN DHA. Deze omzetting is slechts 3% tot 7%, de rest is vet.
• Visolie: De beste bron van omega-3 vetzuren omdat visolie de essentiële omega-3 vetzuren EPA en DHA al bevat. Je paard hoeft niets om te zetten en je hebt dus veel minder olie nodig ten opzichte van de plantaardige olie.
• Sojaolie: Bevat vooral omega-6 vetzuren, maar in een betere balans dan maisolie. Non-GMO sojaolie is bijna niet verkrijgbaar.
• zonnebloemolie: Deze olie bevat alleen omega-6 vetzuren.

Verhouding omega 3 en – 6 vetzuren

Het grootste probleem met maisolie is de enorme disbalans tussen omega-3 en omega-6 vetzuren. Het gehalte omega-6 en omega-3 is 50:1 en deze verhouding is bijzonder ongunstig voor een paard. De meeste paarden halen meer dan voldoende omega-6 vetzuren uit hun voeding; de meeste muesli’s en brokken zijn rijk aan omega-6.

Voor omega-3 is je paard afhankelijk van voldoende vers gras en zeker in de winter is dit schaars. Het is belangrijk dat de verhouding tussen omega-3 en omega-6 in balans blijft. Door de huidige manier van voeren is dit niet het geval, wat in verband gebracht kan worden met ontstekingen, een slechte vacht, verminderde weerstand en verminderde vruchtbaarheid.

Geen maisolie

Hoewel maisolie een paar voordelen heeft, zijn er betere alternatieven beschikbaar voor je paard. De hoge hoeveelheid omega-6 vetzuren en het gebrek aan omega-3 vetzuren maakt het een minder gezonde keuze. Als je op zoek bent naar een olie die bijdraagt aan de gezondheid van je paard, kies dan voor oliën met een gunstiger vetzuurprofiel, zoals een goede visolie (geen zalmolie!). Deze helpen niet alleen bij gewichtsbehoud, maar dragen ook bij aan een betere algehele gezondheid en welzijn van je paard.

Antioxidanten spelen een belangrijke rol in het behoud van de gezondheid van zowel ons als die van onze paarden. Deze stoffen strijden tegen de schadelijke effecten van vrije radicalen, die bijdragen aan het verouderingsproces en de ontwikkeling van diverse ziekten. Wat zijn antioxidanten precies, hoe werken ze, en waarom zijn ze zo belangrijk voor ons? In dit artikel duiken we dieper in de wereld van antioxidanten, hun werking en in welke voedingsmiddelen ze te vinden zijn.

Wat zijn antioxidanten?

Antioxidanten zijn voedingsstoffen, zoals bepaalde vitamines en mineralen, die belangrijk zijn voor de gezondheid. Ze beschermen het lichaam tegen de schadelijke effecten van vrije radicalen. Vrije radicalen zijn agressieve moleculen die ontstaan tijdens oxidatie processen in het lichaam. Hoewel vrije radicalen ook nuttige functies hebben, zoals het onschadelijk maken van indringers, kunnen ze in te grote hoeveelheden schade aanrichten. Antioxidanten neutraliseren deze vrije radicalen en voorkomen zo dat ze het lichaam beschadigen. De term ‘antioxidant’ is een verzamelnaam, net zoals ‘medicijnen’, omdat elke antioxidant zijn eigen specifieke werking heeft. Antioxidanten komen voor in voeding, maar zijn ook verkrijgbaar als supplement. Voorbeelden van antioxidanten zijn vitamine C, vitamine E, selenium en bèta-caroteen, koper, zink, co-enzym Q10 en OPC.

Vrije radicalen

Het lichaam produceert zelf vrije radicalen. Dit is goed want vrije radicalen helpen het immuunsysteem verkeerde bacteriën te doden of melkzuur op te ruimen. Als reactie op externe factoren zoals fanatiek sporten, stress, vervuiling of UV-straling produceert het lichaam extra vrije radicalen. Een overmaat aan vrije radicalen kan leiden tot oxidatieve stress, wat de cellen en weefsel kan beschadigen. Het teveel aan vrije radicalen speelt een belangrijke rol in de ontwikkeling van chronische aandoeningen zoals bijvoorbeeld hoef- of spierbevangenheid, huidallergie, vaatziekten of luchtwegklachten en tasten het immuunsysteem aan. Antioxidanten neutraliseren de vrije radicalen en beschermen de gezonde cellen en weefsels tegen overtollige vrije radicalen.

Maakt je paard zelf niet voldoende antioxidanten aan?

Een gezond paard in natuurlijke leefomstandigheden zal voldoende antioxidanten aanmaken. In Nederland en België worden paarden echter nauwelijks meer echt natuurlijk gehouden en er is meer lucht- en bodemvervuiling aanwezig. Daarnaast vragen wij veel meer van onze paarden. Training, wedstrijden en verhuizingen of transport zorgen ook voor extra aanmaak van vrije radicalen.

Natuurlijke bronnen van antioxidanten voor je paard

• Vers gras – Vers gras zit boordevol vitamine E, een krachtige antioxidant. Als je paard in de zomer iedere dag op de wei komt zal hij niet snel een tekort aan vitamine E ontwikkelen. Let wel, in de winter of op een schrale weide krijgt je paard minder vitamine E binnen.
• Groente of fruit – Er zijn bepaalde groentes en fruit die veel antioxidanten bevatten en in kleine hoeveelheden als gezonde snack aan paarden gevoerd kunnen worden:
  – Wortelen (bètacaroteen)
  – Appels (vitamine C)
  – Bosbessen (flavonoïden en vitamine C)
• Kruiden – Ook kruiden kunnen antioxidanten bevatten:
  – Rozenbottels (vitamine C)
  – Kurkuma (bevat de zeer krachtige antioxidant curcumine)

Antioxidanten in voer en supplementen

In sommige paardenvoeders en supplementen worden ook antioxidanten toegevoegd. Let dan wel op het volgende:

• Kwaliteit van de ingrediënten – Kies voor hoogwaardige, zuivere ingrediënten. Synthetische varianten zijn vaak minder goed opneembaar.
• Dosering – Meer is niet altijd beter
• Combinaties – Let op mogelijke interacties tussen verschillende antioxidanten en andere voedingsstoffen. Selenium en vitamine E vullen elkaar bijvoorbeeld goed aan.
• Specifieke behoefte – Houd rekening met de individuele behoeften van je paard, zoals leeftijd, gezondheid en prestatieniveau. Jonge, drachtige of presterende paarden kunnen andere behoeften hebben.

Antioxidanten voor je paard – wetenschappelijk onderzoek

Dietary Supplements of Vitamins E, C, and β-Carotene to Reduce Oxidative Stress in Horses: An Overview
Antioxidants and your horse
Oral vitamin E supplementation on oxidative stress, vitamin and antioxidant status in intensely exercised horses
The effect of oxidative stress during exercise in the horse

Visolie is een supplement dat steeds vaker wordt toegevoegd aan het dieet van paarden. En dat is niet voor niets want de essentiële omega-3 vetzuren in deze olie, te weten EPA (eicosapentaeenzuur) en DHA (docosahexaeenzuur), bieden tal van gezondheidsvoordelen. Op deze pagina lees je alles over visolie voor je paard, wat het doet en welke soorten er zijn.

Essentiele vetzuren

Essentiële omega-3 vetzuren spelen een cruciale rol in het ondersteunen van de algehele gezondheid van paarden. Het draagt bij aan een gezonde huid, vacht, gewrichten en immuunsysteem. Daarnaast kan het ontstekingsreacties verminderen, wat vooral voordelig is voor paarden met artritis of andere ontstekingsgerelateerde aandoeningen. Deze vetzuren worden essentieel genoemd omdat je paard deze zelf niet kan aanmaken maar via zijn voeding moet binnen krijgen.

Waarom zou je kiezen voor een olie op basis van vis?

Allereerst biedt het ontzettend veel voordelen voor je paard. Dit komt omdat de essentiële vetzuren op celniveau werken dus door het gehele lichaam van je paard. Om je een beeld te geven: Je paard bestaat uit meer dan 100 biljoen cellen en al deze cellen voeren samen de functies van het paardenlichaam uit en vormen zo het paard. Al deze cellen hebben een membraan, dit is de vlies om de cel. Het celmembraan of de vlies om de cel bestaat voor een groot deel uit omega-3 vetzuren.

Deze vetzuren zorgen ervoor dat de celwand flexibel is waardoor de stofwisseling beter verloopt. Zo kan de cel eenvoudig afvalstoffen afvoeren en voedingsstoffen openen. Op het moment dat het paardenlichaam een tekort heeft aan omega-3 of juist een teveel aan omega-6 functioneert het celmembraan niet meer optimaal. De cel kan de afvalstoffen niet meer goed afvoeren en voedingsstoffen niet meer goed opnemen en dit kan een diversiteit aan (vage) klachten veroorzaken.

Wat zijn de voordelen?

• Ontstekingsremmend
• Verhoogt de weerstand & de algehele gezondheid
• Versnelt het herstel na zware training en inspanning
• Ondersteund bij artrose en arthritis
• Helpt bij luchtwegaandoeningen zoals COPD/RAO of inflammatoire aandoeningen
• Goede aanvulling op het rantsoen bij Cushing, PSSM, insuline resistentie of zomereczeem 
• Draagt bij aan een goede ontwikkeling van ogen en hersenen bij veulens
• Verlaagd de cortisol spiegel (stress hormoon)
• Betere kwaliteit sperma en hoger aantal zaadcellen bij (dek)hengsten
• Positieve effecten op de levensvatbaarheid en beweeglijkheid van het sperma bij diepvries sperma
• Veulens van merries die omega-3 uit visolie tijdens de dracht kregen hebben een sterker immuunsysteem

Welke olie kies je voor je paard?

Er zijn inmiddels aardig wat verschillende soorten visolie op de markt voor je paard en het verschil in prijs en kwaliteit is enorm. Waar kun je het beste op letten?

• Kies voor olie van wilde vis en niet van gekweekte vis. Kweekvis wordt anders gevoed, bevat soms (resten van) medicijnen en bevat een veel lager percentage omega-3 vetzuren.
• Kies voor food quality of humane kwaliteit olie. Voor Balanstri gebruiken wij alleen food kwaliteit olie, dus olie die jij en ik ook mogen nemen.
  Zo weten we zeker dat je paard een hele zuivere olie krijgt zonder zware metalen of andere verontreinigingen. Goedkopere olie is vaak feed kwaliteit en is dus veel minder zuiver.

Omega-3 visolie, levertraan of zalmolie?

Er zijn verschillende soorten olie van vis op de markt. Zo is er de populaire zalmolie, vaak goedkoop en roze van kleur, levertraan olie en omega-3 visolie. Alhoewel het alledrie afkomstig zijn van vissen, zijn het wel heel verschillende oliën met verschillende eigenschappen. Hoe kies je de beste variant voor je paarden?

• Zalmolie – Ongeveer 95% van de zalmolie op de Nederlandse markt is afkomstig van gekweekte zalm. Deze vissen worden op grote schaal gekweekt om aan de vraag naar zalm en zalmolie te voldoen.
  Olie van gekweekte zalm bevat veel minder omega-3 vetzuren omdat zalm in kweekbassins gevoerd worden met soja en mais. Daarnaast leven de vissen dicht op elkaar en is het gebruik van antibiotica en medicatie nodig om vissterfte en om zee- en visluis te voorkomen. Kweekzalm is van nature grijs omdat hun dieet geen astaxanthine bevat. Omdat wij als consument een mooie roze kleur willen voegen fabrikanten een synthetische vorm van astaxanthine toe, gemaakt van petroleum. Zalmolie van gekweekte zalm kan dus restanten van medicatie, antibiotica en synthetische stoffen bevatten. 
• Levertraan olie – Levertraan is een olie uit de lever van kabeljauw en andere vissen uit de kabeljauw familie. Levertraan werd en wordt voornamelijk gebruikt vanwege de gehaltes aan vitamine A en vitamine D. Daarnaast bevat levertraan ook de omega3 vetzuren EPA en DHA, deze zijn vaak lager als in de omega-3 visolie. Levertraan staat erom bekend sterker te ruiken en een uitgesproken smaak te hebben. Omega-3 visolie is vaak verwerkt om de geur en smaak te minimaliseren.
• Omega-3 visolie – Deze olie wordt gewonnen uit de weefsels van vette vis, zoals zalm, makreel, haring, sardines en ansjovis. Het bevat grote hoeveelheden omega-3-vetzuren, met name EPA (eicosapentaeenzuur) en DHA (docosahexaeenzuur). De meeste omega-3 olie bevat geen dierlijke eiwitten meer.

Voor Balanstri maken we gebruik van omega-3 visolie. We zijn lang op zoek geweest naar een goede olie die vers én duurzaam is. Een olie waarbij er geen nadelige effecten zijn voor het milieu, de oceanen of lokale bevolking. Geen olie van gekweekte vissen maar van wilde vis die diep in de arctische wateren rond IJsland zwemt. Een olie die gemaakt is van filet-snijresten die overblijven nadat de filet voor de supermarkten en restaurants eraf gehaald is en dus duurzaam. Bovendien gebruiken wij humane kwaliteit olie, dat wil zeggen dat deze gezuiverd is volgens de strikte kwaliteitsnormen van de EU en geen verontreinigingen of zware metalen bevat en geschikt is voor mensen.

Wanneer en hoe te voeren?

Het beste moment om een supplement toe te voegen aan het dieet van je paard is tijdens het voeren, of dit in de ochtend of avond is maakt niet uit. De hoeveelheid olie is afhankelijk van het gewicht en de behoeften van je paard en natuurlijk het percentage EPA en DHA in de olie. Voor Balanstri adviseren we 6 ml per 100 kilo lichaamsgewicht voor een gezond paard zonder klachten. Een paard van 500 kilo heeft voldoende aan 30 ml Balanstri per dag. Heeft je paard last van jeuk, artrose, stijfheid, verminderde weerstand of heeft het een zware training of wedstrijd gehad? Dan kun je de dosis probleemloos verdubbelen, je paard zal je dankbaar zijn!

Kan je paard last krijgen van bijwerkingen?

Als je voor een goede kwaliteit olie kiest én je bewaart deze zorgvuldig dan zijn er geen bijwerkingen. Wel kan je paard moeten wennen aan de geur of de smaak. Ook kan het een enkele keer voorkomen dat de mest wat dunner is als je teveel olie geeft aan een paard wat nog nooit eerder olie heeft gehad. De omega-3 olie van Balanstri bevat geen allergene stoffen. De olie is gezuiverd en bevat geen eiwitten. 

Hoe lang duurt het voordat je effect ziet of merkt?

Dit is afhankelijk van het soort olie, het percentage EPA en DHA, de dagelijkse dosering én de omega-3/omega-9 balans van je paard.
Voor Balanstri geven we aan dat je binnen 2 tot 6 weken effect moet gaan zien. De Balanstri supplementen zijn geheel natuurlijk en het duurt even voordat de omega-3 vetzuren hun werk gaan doen. Over het algemeen is de verbetering van de vacht en een mooie glans een van de eerste dingen die je zult zien. Ook bij stijve paarden kun je sneller een verbetering verwachten.

Hoe kun je de olie het beste bewaren op stal?

Visolie is extreem kwetsbaar. Komt de olie in aanmerking met zuurstof en/of licht dan zal het snel ranzig worden of oxideren. In ranzige olie zijn de vetzuren aangetast en worden slechter opgenomen. Het geven van een geoxideerde of ranzige olie kan zelfs slecht zijn voor je paard! Balanstri bevat naast visolie ook olijfolie, dit beschermt de kwetsbare vetzuren tegen oxidatie. Wel adviseren we om Balanstri koel en donker te bewaren, bij voorkeur in een koelkast. Lukt dit niet? Zorg dan dat je de fles opbergt in een voerton of (zadel)kast of in ieder geval niet in direct zonlicht.

Waarom olie op basis van vis in plaats van plantaardige alternatieven voor paarden?

De reden dat we olie op basis van vis gebruiken in plaats van plantaardige oliën als basis voor onze Omega-3 olie is heel eenvoudig. Plantaardige oliën bevatten alleen het omega-3 vetzuur alfalinoleenzuur (ALA) en niet de essentiële vetzuren EPA en DHA. Je paard moet zelf ALA omzetten naar de werkzame vetzuren DHA en EPA. Deze omzetten is niet efficiënt, er wordt slechts 3% tot 7% omgezet. De rest van de olie wordt verwerkt als extra vet. Balanstri bevat EPA en DHA in de juiste verhouding en het paard hoeft dus niets zelf om te zetten waardoor Balanstri een stuk sneller en efficiënter werkt. Daarnaast voer je verhoudingsgewijs minder en is het dus nog een goedkoper ook.

• Zonnebloemolie bevat alleen maar omega-6 en geen omega-3 vetzuren. Dit betekend dat het ontstekingen kan bevorderen en de opname van ontstekingsremmende omega-3 vetzuren kan bemoeilijken.
• Algenolie is een goed alternatief maar bevat vooral DHA en (bijna) geen EPA. Daarnaast is het een erg duur alternatief.
• Lijnzaadolie is de meest bekende omega-3 olie in de paardenwereld. Echter zul je veel meer olie moeten geven om hetzelfde effect te verkrijgen met een risico op vervetting van je paard